Czcij ojca twego i matkę twoją
“Czcij ojca twego i matkę twoją, jak ci rozkazał Pan, twój Bóg, aby długo trwały twoje dni i aby ci się dobrze działo w ziemi, którą Pan, twój Bóg, ci daje.” 5 Mż. 5:16
Pierwsze cztery przykazania uczą nas jak mamy wielbić i miłować Boga. “Czcij ojca twego i matkę twoją” jest pierwszym przykazaniem, które odnosi się do naszych relacji z innymi ludźmi. Nie bez powodu Pan Bóg zachowuje taką kolejność przykazań. Najważniejsza jest zawsze nasza cześć i miłość i bojaźń przed Panem Bogiem. Wśród ludzi zaś ponad wszystkimi pozostałymi relacjami mamy stawiać zawsze rodziców. Przykazanie to jak zobaczymy obejmuje całe nasze ziemskie życie.
Umieszczenie tego przykazania tak wysoko, ponad innymi przykazaniami odnoszącymi się do naszych bliźnich, pokazuje nam, że dla Pana Boga ważne jest byśmy budowali silne więzi rodzinne. Wolą Bożą jest mocna, szanująca się, pełna miłości rodzina. Innym przykazaniem potwierdzającym tą wolę jest “Nie cudzołóż”, ale o tym będziemy rozmawiać na następnym spotkaniu.
Bycie rodzicem to jedna z najważniejszych życiowych, ziemskich ról dla każdego człowieka. Rodzic odpowiada za swoje dzieci. Troszczy się o wszystkie potrzeby dziecka kiedy jest ono bezradnym niemowlęciem. Karmi je, ubiera, dba o jego podstawowe potrzeby. Odpowiada za jego wychowanie. Uczy dziecko co jest dobre a co złe. Troskliwie chroni je przed zagrożeniami tego świata. Przekazuje wiedzę. Uczy i zapewnia dziecku edukację. Rodzicem jest się całe życie. Nawet kiedy dzieci dorosną, troska o ich los jest trwałym elementem każdego rodzica. Rodzice pomagają swoim dzieciom, nawet kiedy te opuszczą już dom rodzinny. Pozostają częścią ich życia. Pozostają częścią rodziny. Pomagają wychować kolejne pokolenie, już wnuków.
Pan Bóg mówi: “Czcij ojca twego i matkę twoją.” Czcij, czyli okazuj im szacunek. Odzywaj się do nich grzecznie. Bądź im posłuszny. Pomagaj rodzicom w pracach domowych. Opiekuj się nimi, kiedy stają się starsi i niedołężni. To jest pierwsze, podstawowe i najważniejsze przesłanie tego przykazania. Lecz nie tylko to: w przykazaniu tym jest zawarte dużo więcej.
Interpretację jego znaczenia powinniśmy rozciągnąć także poza rodzinę. Pan Jezus wskazuje nam na wyraźne powiązanie tego przykazania z szacunkiem do osób starszych (porównaj Mt. 15:1-6). Dobrze wychowane dzieci będą się zatem odzywać z szacunkiem do wszystkich starszych osób. Osoby te mają dużo więcej doświadczenia życiowego. Sumienie naszych serc mówi nam, że ten szacunek po prostu przez wzgląd na wiek im się należy. Szacunek okazujemy na wiele sposobów, nie tylko tym jak z osobami starszymi rozmawiamy. Czy starsza osoba w autobusie nie potrzebuje tego miejsca na którym ja siedzę? A może sąsiadka, która ma trudności z poruszaniem i właśnie podjechała samochodem pod dom, potrzebuje pomocy z wniesieniem zakupów? W życiu spotyka nas wiele sytuacji, w których powinniśmy być aktywni w niesieniu pomocy starszym osobom.
Przykazanie “Czcij ojca swego i matkę swoją” możemy też odnaleźć w naszej relacji z Bogiem i kościołem, społecznością świętych. Wiemy, kto jest naszym Ojcem w niebie. A kto jest naszą matką? Pan Jezus powiedział nam kto jest naszą prawdziwą rodziną: “I wyciągnąwszy rękę ku uczniom swoim rzekł: Oto matka moja i bracia moi! Albowiem ktokolwiek czyni wolę Ojca mojego, który jest w niebie, ten jest moim bratem i siostrą, i matką.” Mt. 12:49-50. W ten sposób pokazał nam, że naszą prawdziwą rodziną są domownicy wiary. Naszą prawdziwą matką są ci, którzy słuchają z nami Słowa Bożego i czynią wolę Boga Ojca.